Το πλήρες κείμενο με την πνευματική κληρονομιά και δωρεές του μακαριστού Αρχιεπισκόπου
«Δεν μισώ ούτε μνησικακώ διά τους επικριτάς μου ή τους μισήσαντας και πολεμήσαντάς με. Τους συγχωρώ όλους και ζητώ από όλους συγχώρησιν» αναφέρει ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος στη διαθήκη του, της οποίας το πλήρες κείμενο δημοσιεύεται σήμερα. Ο εκδημήσας Αρχιεπίσκοπος «ενώπιον τουενδεχομένου τού θανάτου μου», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο προοίμιο του ιδιοχείρου κειμένου, κατέγραψε τη δήλωση τελευταίας βουλήσεως για πρώτη φορά στις 3 Νοεμβρίου
1989, ενώ ακόμη ήταν Μητροπολίτης Δημητριάδος.
«Περιουσία δεν έχω.Εχω μόνο τα άμφια και τα βιβλία μου» τονίζει ο μακαριστός και ζητεί την επιστροφή των αμφίων στην Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσοπηγής, καθώς «εξαιρέσει μερικών είναι δώρα της Ιεράς Μονής». Η διάταξη αυτή ακυρώνεται με τη νεότερη διάταξη τελευταίας βουλήσεως στο δεύτερο χρονολογικά παράρτημα της 15ης Μαΐου 2007, όπου ο εκδημήσας αναφέρει «άπαντα τα άμφιά μου αφήνω εις την Αρχιεπισκοπήν Αθηνών, προκειμένου τα
καταλληλότερα να τοποθετούν στο υπό σύστασιν Εκκλησιαστικόν Μουσείον». Εξαιρούνται άμφια, εγκόλπια και σταυροί τα οποία κατέλιπε στους στενούς συνεργάτες του. Τα βιβλία του καταλείπονται στην Αρχιεπισκοπή για την υπό σύσταση Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη.
Τη γνησιότητα τόσο του κυρίου τμήματος της διαθήκης τού 1989 όσο και των παραρτημάτων τού 1994 και τού 2007 βεβαίωσε ο διάκονος του μακαριστού Ανθιμος, κατά κόσμον
Γεώργιος Ρεγγίδης. Το πλήρες κείμενο έχει ως εξής:
Επάνω, η πρώτη σελίδα της ιδιόχειρης, «πνευματικής» διαθήκης του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου (αριστερά) και κάτω το πρώτο χρονολογικά «συμπλήρωμα» του 1994, το οποίο ακύρωσε με τις νεότερες ιδιόχειρες διατάξεις τελευταίας βουλήσεως τον Μάιο του 2007
Εν Βόλω τη 3 Νοεμβρίου 1989 Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΟΥ Εις το όνομα της αγίας και ομοουσίου και αδιαιρέτου Τριάδος.
& Είμαι μόνος εις την κατοικίαν μου, όπως πάντοτε τα βράδυα, και επιθυμώ να ρυθμίσω τα κατ΄ εμέ, με πλήρη διαύγειαν και σωφροσύνην, ενώπιον τού ενδεχομένου του θανάτου μου. & Με την βοήθειαν του Θεού, και παρά την αναξιότητά μου, ανεδείχθην εις το μέγιστον εν τη Εκκλησία αξίωμα του επισκόπου, το οποίον εφρόντισα να υπηρετήσω μέχρις ώρας με πιστότητα και αφοσίωσιν. Τούτο με έφερε συχνά εις αντιδικίαν και ρήξιν με διαφόρους ανθρώπους, εκφραστάς ιδεών και απόψεων ελεγκτέων. Δεν μισώ, ούτε μνησικακώ διά τους επικριτάς μου ή τους μισήσαντας και πολεμήσαντάς με. Τους συγχωρώ όλους και ζητώ από όλους συγχώρησιν. Ιδιαιτέρως συγχωρώ τους αδικήσαντάς με διά λόγων ή δι΄ έργων.
& Ασπάζομαι με αγάπην τον πρώτον συνεργάτην μου αρχιμ. Θεόκλητον Κουμαριανόν, πρωτοσύγκελλον της Ι. Μητροπόλεως, που μοιράζεται μαζί μου, κατά τα τελευταία αυτά χρόνια, με παραδειγματικήν αφοσίωσιν και ειλικρινή αισθήματα, τους κόπους, τις αγωνίες μου και τις χαρές μου. Τον ευχαριστώ δι΄ όλα, του αφήνω την πατρικήν ευλογίαν μου και του εύχομαι καλήν σταδιοδρομίαν. Η Εκκλησία, είμαι βέβαιος, ότι θα εκτιμήσει τα χαρίσματά του, και, χωρίς εκείνος να το επιδιώξη, διότι είναι σεμνός και την αγαπά ειλικρινώς, θα τον αξιοποιήσει όπως του αξίζει. Ευχαριστώ όλους τους εν Κυρίω συνεργάτας μου, τον π. Θωμάν, τους κληρικούς και λαϊκούς του Γραφείου, τους κληρικούς και λαϊκούς συνεργάτας μου, διά την συμβολήν των εις την επιτυχίαν του κοινού μας έργου. Ασπάζομαι τους εν Χριστώ πατέρας και αδελφούς μου της Ι. Μονής Παναγίας Χρυσοπηγής, από την οποίαν προέρχομαι, και τους οποίους αγαπώ και τιμώ.
& Περιουσίαν δεν έχω. Εχω μόνον τα άμφιά μου και τα βιβλία μου, όσα ευρίσκονται εν Βόλω, καθώς και πολλά κινητά πράγματα, που ευρίσκονται είτε εις το εν Βόλω μητροπολιτικόν οίκημα είτε εις το οίκημα της Ι. Μητροπόλεως εις Νηές. Τα πλείστα είναι δώρα προς εμέ. Οι αρχιερατικές μου στολές, εξαιρέσει μερικών, είναι δώρα της Ι. Μονής μου Παναγίας Χρυσοπηγής. Επιθυμώ να επιστρέψουν εις αυτήν, μεθ΄ όλων των παρακολουθημάτων των, ήτοι μιτρών, αρχιερατικών ράβδων, επιστηθίων σταυρών, εγκολπίων, δικηροτρικήρων. Τούτο να γίνη αφού προηγουμένως ο π. Θεόκλητος Κουμαριανός επιλέξη διά τον εαυτόν του, ως ενθύμιον, μίαν πλήρη αρχιερατικήν στολήν μετά μίτρας, ράβδου, σταυρού, εγκολπίου και δικηροτρικήρων. Επίσης εις τον πολύτιμον συνεργάτην μου π. Θωμάν Συνοδινόν αφήνω ένα επιστήθιον σταυρόν της επιλογής του, ως ενθύμιον. Ανά ένα επίσης σταυρόν μου αφήνω δι΄ ευλογίαν εις τους π. Καλλίνικον Μεταξογένην, Δανιήλ Πουρτσουκλήν, Νεκτάριον Ντόβαν, Χρυσόστομον Παπαδόπουλον και Χριστοφόρον Καρδατζήν.
Εις την Ι. Μονήν μου Παναγίας Χρυσοπηγής εκτός των υπολοίπων αμφίων μου, εγκολπίων, μιτρών, σταυρών, ράβδων κλπ. να δοθούν και τα βιβλία μου που ευρίσκονται εις τον άνω όροφον του Μητροπολιτικού Οίκου, καθώς και οι φάκελλοι με το πλούσιον υλικόν διά πλείστα ενδιαφέροντα θέματα.
Ο π. Θεόκλητος να λάβει, επί πλέον, όλα τα προσωπικά μου είδη καθώς και παν κινητόν πράγμα που ευρίσκεται εντός του Μητροπολιτικού οικήματος εν Βόλω και εις Νηές, και μου ανήκει.
& Υπήρξα προνομιούχος, ποιμάνας λαόν εκλεκτόν και φιλοπρόοδον. Εις τους υπέρ της Εκκλησίας αγώνας μου υπήρξα ενίοτε σκληρός, αλλ΄ ουδέποτε άδικος. Δεν μισώ κανένα, όλους αγαπώ και δι΄ όλους προσεύχομαι. Παρακαλώ τον λαόν μας να αποβάλη τας κατά της Εκκλησίας προκαταλήψεις του· τους γονείς παρακαλώ να οδηγούν τα παιδιά των εις Χριστόν· τους νέους εξορκίζω να βιώσουν την ευτυχία κοντά εις την πίστιν.
& Τους Σεβ. Μητροπολίτας Πειραιώς κ. Καλλίνικον και Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιον, μεθ΄ ων συνδέομαι πνευματικώς επί 30ετίαν, ασπάζομαι εν Κυρίω, ζητώ συγχώρησιν δι΄ ό,τι τους επίκρανα και τους παρακαλώ να εύχωνται υπέρ της ψυχής μου.
& Και τώρα ας μου επιτραπή, αποχαιρετώντας όλους, να επαναλάβω τους λόγους του αγίου Συμεών, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, που απηύθυνε προς το ποίμνιόν του, όταν ανεχώρει διά την Κων/λιν:
«Παρατίθημι δε και αυτός υμάς τω Θεώ και Τη δυνάμει της χάριτος αυτού, ος και εξοικονομήσει προς παν αγαθόν υμάς και εν αγάπη πορεύομαι... Εξαιτούμαι δε υμίν την από Θεού ευλογίαν και την ειρήνην και σκέπην και την βοήθειαν. Παραγγέλλω δε υμάς διά του ονόματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ίνα πάντες αγάπην έχητε εν Χριστώ και ειρήνην εν αλλήλοις, ίν΄ έκαστος υμών το έργον αυτού σωτηριωδώς ευεργή...».
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον με τη μεσιτεία Σου· Σταυρέ βοήθει μοι· άγιε νεομάρτυς Απόστολε, άγιε νεομάρτυς Σταμάτιε, άγιε Γεράσιμε, άγιε Συμεών, άγιε Γεδεών, άγιε Αντώνιε, άγιε Τριαντάφυλλε, άγιε Λαυρέντιε, άγιε Κοσμά, άγιε Γρηγόριε Ε΄, όσιε Χριστόδουλε, πρεσβεύσατε υπέρ εμού. & Αδελφοί και πατέρες, μοναχοί και μονάστριαι, παιδιά μου σάς αγαπώ όλους. Χαίρετε. Καλήν αντάμωσιν! & Επιθυμώ να ταφώ εις την κρύπτην της Ι. Μονής Χρυσοπηγής, εφ΄ όσον ο τάφος μου θα είναι προσιτός εις πάντα επιθυμούντα, ιδία δε εις τους κληρικούς συνεργάτας μου του Βόλου. Αλλως να ταφώ όπισθεν του ναού της νέας γυναικείας Μονής Ξενιάς εις το «Καστρούλι». Παρακαλώ δε τις αδελφές να ανάπτουν καθημερινώς το επί του τάφου κανδήλι.
Εκτελεστάς της διαθήκης μου ορίζω τους π. Θεόκλητον Κουμαριανόν και π. Θωμάν Συνοδινόν.
Ο Δημητριάδος Χριστόδουλος
Τα δύο παραρτήματα του 2004 και του 2007
Συμπλήρωμα Συμπληρών, σήμερον 9 Φεβρουαρίου 1994, την ως άνω Διαθήκην μου, ορίζω όπως εις τον αφοσιωμένον και εκλεκτόν Αρχιδιάκονόν μου π. Θεολόγον Αποστολίδην δοθή ως ενθύμιον το σετ εγκολπίου και σταυρού (του Πατριάρχου) καθώς και μία πλήρης αρχιερατική στολή της επιλογής του μετά μίτρας. Επίσης εις τον φιλότιμον διάκονον π. Αχίλλειον Σιώκαν να δοθή έν σετ εγκολπίου και σταυρού της επιλογής του διά να με ενθυμείται.
Ο Δημητριάδος Χριστόδουλος Τόμος:3011 ΑΡ.164
Ακυρών το άνω συμπλήρωμα, ως μη έχον πλέον λόγον, ρυθμίζω, τροποποιών και λοιπά σημεία της Διαθήκης, ως εξής:
1. Απαντα τα άμφιά μου αφήνω εις την Ιεράν Αρχιεπισκοπήν Αθηνών, προκειμένου τα καταλληλότερα να τοποθετηθούν εις το υπό σύστασιν Εκκλ. Μουσείον (Ι.Α.Α)
2. Απαντα τα βιβλία μου αφήνω επίσης εις την ΙΑΑ διά να απαρτίσουν την πρώτην προίκα τής υπό σύστασιν Εκκλησιαστικής Βιβλιοθήκης δι΄ ην προώρισται το εν Ψυρρή αναπαλαιωθέν ήδη κτίριον τού ποτε Κακουργοδικείου.
3. Απαντα τα κινητά της κατοικίας μου εν τη Πλάκα και εν Π. Ψυχικώ, ανήκοντα εις εμέ (ω.χ. ι. εικόνες, αργυρά) καταλείπω εις το υπό σύστασιν κατά τα άνω Εκκλ. Μουσείον.
4. Τα ατομικά μου είδη (ράσα κλπ.) να κατανεμηθούν ανά έν εις τους καλούς μου συνεργάτες εις την διοίκησιν και την ιεραποστολήν.
5. Η επίπλωσις των δύο κατοικιών μου ανήκει εις την ΙΑΑ. 6. Επαναλαμβάνω ότι χρήματα δεν έχω. Εξαιρέτως εις τον πολύτιμον επί πολλά έτη υπηρετήσαντά με Πρωτοσύγκελλον π. Συνοδινόν αφήνω ένα σετ εγκολπίου και Σταυρού. Υπήρξεν πιστός, έντιμος, αδέκαστος, δίκαιος, ισχυρός κατά την θέλησιν.
7. Οσα τινα χρήματα ευρεθούν τυχόν εις τα θυλάκιά μου να δοθούν εις αυτόν. Ο αδελφός μου Ιωάννης έχει τα προς το ζην αναγκαία εκ της συντάξεώς του.
8. Εις τον αφοσιωμένον και μέχρι τέλους διακονήσαντά με μετ΄ αυταπαρνήσεως παραδειγματικής Βρεσθένης Θεόκλητο αφήνω μίαν πλήρη στολήν. Και την ευχήν μου.
9. Ανά έν εγκόλπιον να δοθή ως ενθύμιον εις τους π. Επιφάνιον Ιωαννίκιον και Ανθιμον. Πάντα τα εξαιρέτως δωρούμενα αφαιρούνται εκ του καταλόγου των προς το Εκκλ. Μουσείον προοριζόμενα.
10. Το αρχείον μου αποτελούμενον από χιλιάδας δημοσιευμάτων, επιστολών, φακέλλων κλπ., το οποίον έχει ηλεκτρονικώς ταξινομηθή, αφήνω εις τον π. Θωμάν προς αξιοποίησιν.
Εκτελεστάς αφήνω τους Σεβ. Βρεσθένης κ. Θεόκλητο και π. Θωμάν Συνοδινόν.
15 Μαΐου 2007 Ο Αθηνών Χριστόδουλος
ΤΟ ΒΗΜΑ 28-2-2008
http://edo-makedonia.pblogs.gr/2008/01/h-plhrhs-diathhkh-toy-hristodoyloy.html
ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσι» (Ιωάν.15,20)